| سوال | مربوط بودن (R-CVI) | ساده بودن (S-CVI) | واضح بودن (C-CVI) | CVI | ارزشیابی |
|---|
شاخص روایی محتوا یا CVI برای بررسی میزان پوشش محتوایی گویه‌های یک ابزار یا پرسشنامه نسبت به سازهٔ مورد نظر به کار می‌رود. این شاخص از طریق جمع‌آوری نظر متخصصان دربارهٔ میزان ارتباط هر گویه محاسبه می‌شود و عددی به‌دست می‌دهد که نشان‌دهندهٔ میزان توافق آنهاست. مقدار بالاتر CVI بیانگر آن است که گویه‌ها از نظر علمی و مفهومی مرتبط بوده و به‌طور کامل دامنهٔ سازه را پوشش می‌دهند.
CVI تنها یک معیار عددی نیست، بلکه ابزاری عملی برای پالایش پرسشنامه‌ها و ابزارهای پژوهشی است. این شاخص کمک می‌کند گویه‌های ضعیف یا غیرمرتبط حذف شوند و گویه‌های کلیدی و ارزشمند باقی بمانند. نتیجه این فرایند ابزاری دقیق‌تر، معتبرتر و مورد پذیرش بیشتر متخصصان و کاربران خواهد بود.
Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2022). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (6th ed.). SAGE Publications.
Polit, D. F., & Yang, F. (2016). Measurement and the measurement of change : a primer for the health professions. Wolters Kluwer.
Waltz, C. F., Strickland, O., & Lenz, E. R. (2010). Measurement in nursing and health research. Springer Publishing Company.
تقی زاده، زیبا، عبادی، عباس، منتظری، علی، شاهواری، زهرا، طاووسی، محمود و باقرزاده، راضیه (۱۳۹۶)، روانسنجی ابزارهای سنجش سلامت (۱): ترجمه، طراحی ابزار، بررسی روایی محتوا و صوری، نشریه پایش، دوره ۱۶، شماره ۳، ۳۴۳-۳۵۷
Abbaszadeh, R., Ahmadi, F., Khoobi, M., Kazemnejad, A., & Vaismoradi, M. (2025). Development and Psychometric Evaluation of Iranian Critical Care Nurses’ Fatigue Scale. Journal of Nursing Measurement, 0(0), JNM-2024-0137.R1. https://doi.org/10.1891/jnm-2024-0137
Ansariniaki, M., Lamyian, M., Ahmadi, F., Rahimi Foroushani, A., Curry, C. L., & Barkin, J. L. (2021). Persian version of the Barkin Index of Maternal Functioning (BIMF): a cross-cultural adaptation and psychometric evaluation. BMC Pregnancy and Childbirth, 21(1). https://doi.org/10.1186/s12884-021-03556-4
Ayre, C., & Scally, A. J. (2014). Critical Values for Lawshe’s Content Validity Ratio. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 47(1), 79–86. https://doi.org/10.1177/0748175613513808
Saei, M., Giti Ozgoli, Ahmadi, F., Majd, H. A., Aflatounian, A., & Tehrani, F. R. (2023). Adolescents’ polycystic ovary syndrome health-related quality of life questionnaire (APQ-20): development and psychometric properties. European Journal of Pediatrics, 182(5), 2393–2407. https://doi.org/10.1007/s00431-023-04875-8
Safaralinezhad, A., Lamyian, M., Ahmadi, F., Hosseinkhani, Z., & Montazeri, A. (2025). Development and Psychometric Properties of the Mental Health Literacy Scale for Women of Reproductive Age: A Mixed Method Study. Health Science Reports, 8(9). https://doi.org/10.1002/hsr2.71227
Shamsikhani, S., Ahmadi, F., Kazemnejad, A., & Vaismoradi, M. (2023). Design and psychometric properties of the family support for older people questionnaire. Frontiers in Public Health, 11. https://doi.org/10.3389/fpubh.2023.1068839